Núi lửa và động đất
-
- GDĐT Việt Nam
- 02/10/2025 - Xem: 36
Nhìn từ bên ngoài, Trái Đất có vẻ đứng yên, vững chãi. Nhưng thật ra, bên trong lòng Trái Đất luôn chuyển động không ngừng!
Bên dưới lớp đất chúng ta đang đứng có những tấm kiến tạo khổng lồ – giống như những “mảnh ghép” của vỏ Trái Đất. Khi chúng di chuyển, va chạm hoặc tách ra, sẽ xảy ra những hiện tượng rất mạnh mẽ: núi lửa 🌋 và động đất 🌎.
Núi lửa là một ngọn núi đặc biệt, bên trong có chứa dung nham – chất đá nóng chảy đỏ rực nằm sâu trong lòng Trái Đất.
Khi áp lực trong lòng đất tăng quá cao, dung nham sẽ phun ra ngoài qua miệng núi lửa. Lúc đó, núi sẽ “thức dậy” và phun trào.
🔥 Khi núi lửa phun trào, chúng ta có thể thấy:
Dòng dung nham đỏ rực chảy xuống sườn núi.
Tro bụi và khí nóng bốc lên bầu trời.
Đôi khi là đá và nham thạch bắn tung lên rất xa.
📍 Ví dụ:
🌋 Núi Phú Sĩ (Nhật Bản)
🌋 Núi Vesuvius (Ý)
🌋 Núi Merapi (Indonesia)
Núi lửa vừa đáng sợ nhưng cũng vô cùng quan trọng cho Trái Đất:
⚠️ Nguy hiểm:
Có thể phá hủy nhà cửa và cây cối.
Tro bụi làm ô nhiễm không khí.
Gây thương vong nếu con người ở quá gần.
🌱 Lợi ích:
Tro núi lửa giúp đất đai màu mỡ, cây trồng phát triển.
Nhiệt lượng từ núi lửa có thể tạo ra năng lượng điện.
Là cơ hội để các nhà khoa học tìm hiểu sâu hơn về Trái Đất.
📌 Vì vậy, núi lửa không chỉ “giận dữ” mà còn mang lại sự sống!
Động đất là hiện tượng mặt đất rung lắc mạnh do các tấm kiến tạo của Trái Đất chuyển động, va chạm hoặc trượt lên nhau.
Hãy tưởng tượng mặt đất giống như một tấm bánh. Khi bánh bị đẩy hoặc nứt ra, cả bề mặt sẽ rung chuyển – đó chính là động đất.
🌐 Một số nơi thường xảy ra động đất là: Nhật Bản, Chile, Indonesia, Thổ Nhĩ Kỳ…
Tùy theo mức độ mạnh hay yếu, động đất có thể gây ra:
🌁 Mặt đất rung lắc, nhà cửa đổ sập.
🌊 Gây ra sóng thần nếu xảy ra dưới đáy biển.
🪨 Tạo ra núi mới hoặc thay đổi địa hình.
📏 Các nhà khoa học dùng thang đo gọi là Richter để đo sức mạnh động đất.
🌱 Dưới 3 độ: con người hầu như không cảm nhận được.
🏠 5 – 6 độ: có thể làm nứt tường, rung nhà.
🌋 Trên 7 độ: rất nguy hiểm, có thể gây thiệt hại lớn.
Các em cần nhớ 3 điều quan trọng nếu sống ở nơi có nguy cơ động đất:
🛋️ Núp dưới bàn hoặc góc tường chắc chắn để tránh vật rơi.
🚪 Không chạy ra ngoài khi mặt đất đang rung lắc mạnh.
📻 Nghe thông báo của người lớn và cơ quan cứu hộ.
Dù có vẻ nguy hiểm, hai hiện tượng này là “nhịp tim” của Trái Đất – chứng tỏ hành tinh của chúng ta vẫn sống, vẫn hoạt động.
Nhờ núi lửa mà có đất đai màu mỡ, khoáng sản quý giá.
Nhờ động đất mà núi mới hình thành, địa hình thay đổi, giúp Trái Đất phát triển theo thời gian.
🌋 Núi lửa và 🌎 động đất là những sức mạnh tự nhiên kỳ diệu của Trái Đất. Chúng có thể gây ra thiệt hại nhưng cũng tạo nên vẻ đẹp và sự sống cho hành tinh.
Khi hiểu về chúng, chúng ta sẽ biết cách sống an toàn hơn, yêu quý thiên nhiên hơn, và khám phá thêm nhiều điều bí ẩn của thế giới quanh mình.
📘 Hoạt động gợi ý cho trẻ:
Làm mô hình núi lửa phun trào bằng baking soda và giấm 🍋
Vẽ bản đồ nơi thường xảy ra động đất trên thế giới
Sáng tạo truyện tranh “Cuộc phiêu lưu trong lòng đất”
🌋💡 Bài học: Trái Đất không chỉ là ngôi nhà của chúng ta – nó là một hành tinh sống, đang chuyển động từng ngày. Và mỗi vụ núi lửa phun trào hay mỗi trận động đất đều là lời nhắc nhở rằng: Thiên nhiên rất mạnh mẽ, chúng ta cần sống hòa hợp và tôn trọng nó.
Đăng ký tài khoản ngay bây giờ để sử dụng các tiện ích chuyển đổi số của GDĐT Việt Nam.