Ngô Quyền (898-944) là một vị tướng và hoàng đế đầu tiên của triều đại Ngô, trị vì Việt Nam từ năm 939 đến năm 965. Ông nổi tiếng với cuộc kháng chiến thành công chống lại sự chiếm đóng của Trung Quốc và chiến thắng quyết định tại Trận Bạch Đằng năm 938.
Vào đầu thế kỷ thứ 10, Việt Nam nằm dưới sự kiểm soát của nhà Đường Nam của Trung Quốc. Ngô Quyền, một lãnh đạo địa phương trong phong trào kháng chiến, kêu gọi người dân Việt Nam chống lại áp bức của Trung Quốc. Năm 938, ông dẫn đầu một chiến dịch quân sự chiến lược chống lại lực lượng Đường Nam.
Trận Bạch Đằng là sự kiện nổi tiếng nhất liên quan đến Ngô Quyền. Ông đã nghĩ ra một kế hoạch thông minh để đánh bại hạm đội Trung Quốc, đang chiếm đóng vùng biển Việt Nam. Ngô Quyền ra lệnh cho lực lượng của mình đặt cọc sắt lớn có đầu bằng sắt dưới mặt nước sông. Khi hạm đội Trung Quốc tiến vào sông, các tàu của họ bị đâm vào các cọc và lực lượng của Ngô Quyền tiến hành một cuộc tấn công bất ngờ, tiêu diệt các tàu địch bị mắc kẹt. Chiến thắng quyết định này đánh dấu sự kết thúc của sự chiếm đóng Trung Quốc đối với Việt Nam và thiết lập Ngô Quyền làm người lãnh đạo của một quốc gia Việt Nam độc lập.
Sau chiến thắng, Ngô Quyền tự xưng là hoàng đế và thành lập triều đại Ngô. Triều đại của ông kéo dài ngắn ngủi, vì ông qua đời vào năm 944, nhưng ông đã đặt nền tảng cho độc lập của Việt Nam và truyền cảm hứng cho các thế hệ lãnh đạo Việt Nam sau này trong việc chống lại sự chiếm đóng nước ngoài.
Di sản của Ngô Quyền được tôn vinh trong lịch sử và văn hóa Việt Nam. Ông được thần hóa như một anh hùng dân tộc và biểu tượng của sự độc lập Việt Nam. Tượng và tưởng niệm về Ngô Quyền có thể được tìm thấy ở nhiều nơi khác nhau của Việt Nam, và câu chuyện của ông được giảng dạy trong trường học để truyền cảm hứng yêu nước và tự hào về di sản Việt Nam.