An Dương Vương có họ là Thục, tên là Phán, người Ba Thục.

Vua Hùng Vương và họ Thục chống cuộc xâm lược của quân Tần thắng lợi. Thục Phán với tư cách người chỉ huy chung đã được thay thế Hùng Vương làm vua vào năm 257 trước Công nguyên, lấy hiệu An Dương Vương, đặt tên nước là Âu Lạc, đóng đô ở Phong Khê (Đông Anh - Hà Nội) và ở ngôi được 50 năm.

An Dương Vương lập nước Âu Lạc, đánh dấu bước phát triển mới, nối tiếp sau quá trình dựng nước Văn Lang, là sự liên kết, hòa nhập của hai cộng đồng người Việt cổ gồm Lạc Việt và Tây Âu trở thành cộng đồng mới là Âu + Lạc, lập nên quốc gia Âu Lạc hùng mạnh, dựng đô ở thành cổ Loa, phá được Tần, buổi đầu ngăn được Triệu, tiếp tục phát triển nền văn hóa truyền thống ngàn năm của Văn Lang trước đó.

Âu Lạc là một nước có lịch sử tồn tại và phát triển trong 78 năm (từ năm 257 trước Công nguyên đến 179 trước Công nguyên).

An Dương Vương cho xây thành Cổ Loa với bố cục gồm ba vòng tường đất khép kín với tên gọi dân gian theo trình tự từ trong ra ngoài là thành Nội, thành Trung và thành Ngoại. Cả ba vòng thành đều có ngoại hào, giữa các hào có đường nước nối liền nhau và ăn thông ra sông Hoàng Giang. Ngoài ba vòng thành và hào bao quanh, có nhiều đoạn lũy, ụ đất phân bố rải rác bên trong thành sử dụng như là những điểm phòng vệ.